Op verslaving rust helaas nog een taboe. We kennen allemaal wel iemand die aan iets verslaafd is. Maar zelf zullen we niet snel toegeven dat we verslaafd zijn. Denk aan werkverslaving, social media verslaving, gameverslaving, roken, drank… gedrag welke in de maatschappij niet zo erg opvalt maar wel degelijk een serieuze verslaving achter kan liggen.
De meest bekende kreet “ik kan stoppen wanneer ik wil” is typisch van een verslaafde in ontkenning. Misschien denk je wel dat je elk moment kan stoppen maar wil je niet. Of je kan gerust een paar weken stoppen. Maar na verloop van tijd voel je weer de drang. Verslaving komt voor in vele verschillende vormen en maten.
Werkverslaving
Kan jij werk moeilijk loslaten en noem je het zelf gewoon perfectionisme, gevoel van verantwoordelijkheid of je hebt gewoon veel ambitie? Dat zou goed kunnen maar misschien zit er een werkverslaving verborgen en ligt er een burnout op de loer. Je omgeving ziet het vaak sneller dan jijzelf. Alleen bij een werkverslaving is dat meestal een motivatie nog harder te werken, om jezelf en anderen te bewijzen dat je het allemaal nog prima aan kan.
Het begin van een werkverslaving
Een werkverslaving begint geleidelijk. Je bent ambitieus, zoekt zelfs een hoge werkdruk op, wil preseteren en krijgt een kick van de successen. Dit wordt door je omgeving geprezen, aangemoedigd en beloond. In de vorm van “wat zijn we trots op jou”, “wat knap zeg!” of beloningen als in salarisverhoging, promotie, het schouderklopje van jouw manager. Of als je ondernemer bent de complimenten van klanten en groei van jouw bedrijf.
Mits je werk en privé goed kan combineren, bewust de deur dicht kan doen en genieten van een avond of dag vrij, gaat het nog goed. Je hebt tijd je even op te laden en hierdoor meer energie en inspiratie op te doen. Maar als je ’s avonds nog even snel je e-mail checked, jouw laptop meeneemt op vakantie of ’s ochtends nog voor jouw ontbijt al jouw e-mail controleert, dan heb je al serieuze symptomen van een verslaving. Voor jou is werk een drug geworden.
Hoe kan werk vergeleken worden met drugs?
Zolang je van een activiteit of middel een beloning krijgt, komt er een stofje vrij in jouw hersenen die de hersenen niet vergeet. Of dat nou een trekje is van een sigaret of een klein succesje met werk. Naar gelang van tijd is de beloning al niet meer nodig. Het uitvoeren van de aangeleerde activiteit of inname van een middel is een groot genoeg prikkel voor de hersenen je te belonen. Het is een drang geworden, bewust of onbewust. Je wordt onrustig als je niet even snel jouw e-mail checked. Je voelt je schuldig als je een dag of zelfs uurtje vrijneemt.
Neerwaartse spiraal
Jouw omgeving ziet een burn-out eerder aankomen dan jijzelf. En hoe meer ze je willen waarschuwen, hoe harder jij wilt werken en zal ontkennen. De goedbedoelde waarschuwing voelen soms misschien zelfs als een belediging. Je denkt dat je zwak bent, mensen en vooral jezelf teleurstelt. Denkt dat alleen jij het niet aan kan. Langzaamaan gun je jezelf geen vrij, vakantie of leuke dingen meer. Je moet werken! Preseteren, groeien, omzet genereren, slagen. En vooral je doelen en beloftes nakomen. Doe je dat niet, dan heb je gefaald. Je komt in een neerwaartse spiraal want wat ooit gezonde ambitie was, is een ongezonde drang geworden waarbij je alleen maar moeier van wordt. Alles kost net meer moeite, waardoor je meer uren moet werken, wat je weer vermoeider maakt. Je laat steken vallen, raakt gestresst en je gedrag verandert. Je raakt sneller aangebrand, weinig geduld en altijd opgejaagd.
Op een dag zal jouw lichaam het overnemen
Je lichaam geeft je al die tijd kleine waarschuwingen, seintjes en prikkels. Maar je bent zo gefocused op werk en presteren dat je deze niet opmerkt, negeert of met andere middelen verdoezeld. Het is daarom ook niet gek dat mensen met een werkverslaving een andere verslaving ontwikkelen. Denk aan medicijnen, slaappillen, cocaine, caffeine, roken, etc…
Maar dat houdt jouw lichaam niet lang vol en zal als jouw hersenen niet willen luisteren het van je overnemen. Je stort in elkaar. Wordt ziek. Op een dag kan je je bed niet meer uit en kan het je ook niet meer schelen. Je wordt boos op jezelf en anderen. Een vorm van jaloezie waarom anderen wel leuke dingen hebben en mogen doen maar jij niet. Een onlogische gedachte, want jij die zo hard heeft gewerkt, verdient juist rust.
Tijd voor actie!
Als je lichaam het opgeeft, dan is ontkennen niet meer mogelijk. Dit is een doorbrak. Zodra jij erkent dat er een probleem is, kun je beginnen aan jouw herstel. Misschien ben je deze fase allang voor en heb je contact gezocht met een coach, jouw huisarts of heb je goed geluisterd naar advies van jouw omgeving en een vakantie geboekt. Maar een verslaving wuif je niet zomaar weg. Verslaving wordt gecreeerd door een gedrag of een middel, maar eenmaal verslaafd is het een ziekte. Terugval is altijd mogelijk.
Je werkt om te leven, je leeft niet om te werken
Wanneer je werkverslaafd bent is de balans goed fout. Je leeft om te werken. Jouw werk is ook jouw privéleven geworden. Wanneer jouw werk ook jouw hobby is, heb je je droombaan maar ook van je hobbies moet je rust nemen voor het een obsessie wordt. Hou balans in je leven, trek tijdig aan de bel, maar luister vooral goed naar jouw omgeving, jouw dierbaren. Zij zien de veranderingen in jou eerder dan jij zelf ooit kan toegeven.
Behandeling werkverslaving
Ben jij verslaafd aan werken? Of kamp jij met een burn-out? Ga in behandeling! Serena Rehab behandelt alle type verslavingen, waaronder gedragsverslavingen zoals werkverslaving.