Softdrugs? Die zijn niet verslavend, toch?

Of toch wel…? Softdrugs zoals cannabis, maar ook slaapmiddelen, kalmeringsmiddelen en hallucinogene paddenstoelen kunnen wel degelijk leiden tot een verslaving. Waar voorheen werd gedacht dat softdrugs hoogstens geestelijk verslavend konden zijn, weten we tegenwoordig helaas beter.

Jaarlijks worden maar liefst 11.000 mensen behandeld aan een wietverslaving!

Een bekend voorbeeld van iemand die leed onder een wietverslaving is rapper Ronnie Flex, die op zijn Instagram openheid van zaken gaf. En daarmee is hij één van de vele die toegeeft aan deze verslaving. In Nederland worden jaarlijks zo’n 11.000 mensen behandeld voor een wietverslaving ¹. Een klein aantal als je dit vergelijkt met het aantal Nederlanders die jaarlijks cannabis gebruiken, dit zijn maar liefst 980.000 mensen ². Uit de meest recente cijfers, die dateren uit 2007-2009, blijkt dat 29.300 mensen cannabisafhankelijk waren. Naast deze groep waren er ook 40.200 cannabismisbruikers, ook wel problematische blowers te noemen die dicht tegen een verslaving aan zaten ³.

¹ : Kerncijfers 2015, SIVZ (2016).
² : Jaaroverzicht Nationale Drug Monitor 2020 van het Trimbos
³ : NEMESIS 2 onderzoek uit 2007-2009

Bijna 23% van alle volwassenen hebben ooit cannabis gebruikt

Gemiddeld 220.000 volwassenen gebruiken dagelijks cannabis. De opvatting dat softdrugs niet verslavend zijn, kan komen omdat de weg naar een verslaving aan softdrugs veel langer is dan die naar een heroïne of cocaïneverslaving. Dit is onder andere te wijten aan de hoeveelheid werkzame middelen die de drugs bevatten.

In de afgelopen jaren is de werkzame stof THC in de nederwiet fors toegenomen, wat van grote invloed kan zijn op een eventuele verslaving. Maar ook de mate van gebruik is van grote invloed of iemand verslaafd raakt. Zo gebruikte in 2019 1,6% van alle volwassenen in Nederland (vrijwel) dagelijks cannabis4. Toch hoeft niet iedereen die zeer frequent softdrugs nuttigt in de problemen te komen.

4 : Jaaroverzicht Nationale Drug Monitor 2020 van het Trimbos

Waarom wordt de ene wel en de ander niet verslaafd aan cannabis?

Dat is een ingewikkeld verhaal waar wetenschappers het nog niet over eens zijn. Op dit moment volgen wij het bio-, psycho-, sociale, zingevingsmodel van verslaving. Op het snijvlak van deze gebieden krijgt de verslaving vat op iemand.

  • biologisch: genen, gewenning, onthoudingsverschijnselen, afhankelijkheid;
  • psychologisch: opvoeding, conditionering, denkpatronen, trauma’s;
  • sociaal en maatschappelijk: omgeving, vrienden, cultuur;
  • zingeving: verbinding, doel en sturing, waardevol leven.

De ene persoon die een traumatische ervaring meemaakt raakt wel verslaafd, de ander niet. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de genen in combinatie met de sociale omgeving (is het middel beschikbaar) en in combinatie met zingeving.

Het kan dus ook zo zijn dat iemand een genetische kwetsbaarheid heeft voor verslaving maar door zogenaamde ‘beschermende factoren’ zoals een veilige opvoeding en veel verbinding, geen verslaving ontwikkelt. Je kunt het vergelijken met iemand die veel pigment heeft. Als diegene nooit in de zon (in dit voorbeeld het verslavende middel) komt, of altijd lange mouwen (beschermende factor) draagt, zal diegene nooit bruine armen krijgen.

Medicinale wiet

Naast dat veel mensen cannabis ‘recreatief’ gebruiken, heeft het ook een medicinale functie. Zo kan het nuttig zijn voor mensen met slaapproblemen of pijnklachten. Uit onderzoek is gebleken dat cannabis werkzaam kan zijn bij aandoeningen als multiple sclerose (MS), ruggenmergschade, misselijkheid als gevolg van medicatie en bestraling bij kanker en langdurige pijn van neurogene aard zoals Fibromyalgie en tics bij het syndroom van Gilles de la Tourette. Cannabis wordt door artsen pas voorgeschreven wanneer gangbare behandelingen niet blijken te werken.

Wat zijn softdrugs?

Dat softdrugs zowel voor- als nadelen met zich meebrengt is wel gebleken. Maar welke softdrugs zijn tegenwoordig populair? En welke gevolgen brengt een softdrugs verslaving met zich mee?

De Opiumwet maakt onderscheid in hard- en softdrugs. In lijst I worden de harddrugs opgenomen, lijst II van de Opiumwet de softdrugs. De drugs op lijst II brengen minder grote risico’s met zich mee dan de harddrugs op lijst I. De meest populaire softdrugs zijn cannabis zoals hasj en wiet, gevolgd door slaapmiddelen, kalmeringsmiddelen zoals Valium, Seresta (oxazepam) en paddenstoelen (paddo’s). Door het onderscheid wat door de twee lijsten wordt gemaakt, kunnen regels zoals het gedogen van de verkoop van softdrugs in coffeeshops opgesteld worden.

Bij een softdrugs verslaving kunnen ook ontwenningsverschijnselen opspelen

Op het moment dat verslaving toch om de hoek komt kijken, is er sprake van afhankelijkheid aan de drugs. Dit kan zowel op geestelijk als lichamelijk vlak optreden.

Geestelijke afhankelijkheid houdt in dat je het gevoel hebt dat je je zonder de drugs niet prettig voelt of de drugs nodig hebt om te ontvluchten aan de werkelijkheid. Bij een softdrugs verslaving kunnen ook ontwenningsverschijnselen op spelen, dit is echter niet vaak het geval of de verschijnselen zijn slechtst mild.

Een verslaving brengt gevolgen met zich mee. Wat deze gevolgen zijn, is per persoon verschillend. Zo kun je door een softdrugs verslaving lichamelijke, psychische, sociale en financiële problemen krijgen. Depressies en het verliezen van de werkelijkheid, gedragsverandering en verslechterde werk-/studieresultaten zijn zomaar een paar gevolgen van een softdrugs verslaving.

Camiel Welling over wietverslavingBlowen is lang niet altijd onschuldig
Camiel Welling van GGZ Interventie werd onlangs geïnterviewd door AT5 over cannabis gebruik.
Bekijk het interview op AT5

Ben jij of een naaste verslaafd aan softdrugs?

Er is hulp! Wij behandelen de ziekte van verslaving. Lees meer op onze pagina: wietverslaving. Neem gerust contact op voor informatie en de mogelijkheden die wij jou kunnen bieden.

Wacht niet langer! Erg is hulp!

Bel: 020 – 231 00 00
E-mail: [email protected]
Of vul direct het intakegesprek aanvraagformulier in!


Verder lezen over wietverslaving?


Wij helpen bij verslaving.
Heb jij hulp nodig?

020 – 231 00 00
Hulp aanvragen
Chat met ons

Stel jouw vraag
  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
© 2024 GGZ Interventie | Beelden van Pexels.com of eigen beelden

Nu hulp

Bel ons